De uitdaging
Onze samenleving staat voor grote uitdagingen. Hoe gaan wij het samenleven in de toekomst vormgeven? Hoe gaan wij ons opnieuw op een duurzame manier verhouden tot onze omgeving? Hoe gaan wij verantwoord onze beperkte middelen gebruiken? Hoe betrekken wij iedereen in de samenleving?
Meerwonen heeft de ambitie om op een praktische wijze een bijdrage te leveren aan de samenleving van de toekomst door het gewoon te proberen met vallen en opstaan.
Inclusieve samenleving
De globalisering lijkt over zijn top en de wereld wordt weer groter en raakt meer verdeeld. Het is belangrijk dat culturen elkaar blijven ontmoeten en samenwerken, in het groot en lokaal. De individualisering maakt de samenleving niet prettiger en veiliger. Het leidt tot minder begrip voor anderen en de samenleving polariseert. Hoe kunnen wij meer collectief en inclusief worden?
Duurzaam wonen
Duurzaam wonen is veel te veel een feest voor linkse vermogende intellectuelen. Subsidies voor elektrische auto’s, saldering ten koste van degenen die geen zonnepanelen hebben, etc. “I despise my own behaviour” want ik maak maximaal gebruik van alle regelingen. Mijn eigen verduurzamingspogingen hebben ook geleid tot een enorme behoefte aan grondstoffen. Twee elektrische auto’s, veel zonnepanelen en een vrachtwagen aan isolatiemateriaal, zonnecollectoren, etc. etc. Ik heb daar veel van geleerd maar dit kan de route voor de hele samenleving niet zijn. Maar hoe dan wel? Wij weten het niet maar wij omarmen verandering. Wij ontkomen er niet aan om eenvoudiger te leven: kleiner te wonen, minder te reizen, minder energie te gebruiken, minder te consumeren, lokale producten te gebruiken, afval te reduceren etc. Welkom op de Bostuin.
Energie
Het is jammer dat de energietransitie gepolariseerd is. Alle technologieën en ontwikkelingen zijn belangrijk en nodig om de transitie haalbaar te maken. Het is dus niet of-of maar all-in op alle routes. Elke vorm van verduurzamen heeft grote nadelen. Ten onrechte wordt ‘Van t gas af’ gehypet. Wij hebben biogas, synthetisch gas en waterstof nodig in de energietransitie. Er is geen mooiere technologie dan zonnepanelen op gebouwen. Zonnepanelen op landbouwgrond is net zo discutabel als bio-ethanol. Er zijn veel beperkte beschikbare grondstoffen nodig teven hoge milieukosten. Het seizoensprobleem/opslagprobleem is niet oplosbaar.
All-Electric lock in
De groeiende behoefte aan schaarse grondstoffen (5-7% groei per jaar) om de energietransitie mogelijk te maken, is een milieuramp op zich en een groot risico voor de toeleveranciersketens. Rob van Wijk: “Wij verwoesten onze aarde om het klimaat te redden.” Tevens is dit een geopolitiek risico omdat 60% van bijvoorbeeld de aardmetalen uit China komen en de toeleveranciersketen zelfs voor ruim 90% in Chinese handen is. De all-electric lock in is daarmee een groter risico voor de energietransitie, de wereldvrede en de wereldeconomie dan de gas lock in. Sorry, mijn andere hobby, thermische warmtepompen.
Duurzame energie aan de Bostuin
Op ons sociaal woonproject aan de Bostuin in Almere hebben wij maximaal zonnepanelen gelegd. In totaal ruim 90.000 Wp, ongeveer het jaarlijkse verbruik van de bewoners. Dat is boven de grens van wat kan met onze gezamenlijke aansluiting van 3x80A. In de zomer hebben wij reeds twee keer de netbeheerder verzocht het voltage in de wijk de verlagen zodat wij onze stroom kwijt kunnen. Zelfs in een nieuwbouwwijk is het net nu al te beperkt. Op het project hebben wij 1 aansluiting dus wij salderen veel achter de meter.
Wij hebben geëxperimenteerd met loodaccu’s. Wij hebben accu’s uit datacenters gebruikt (UPS) maar die accu’s waren moeilijk te regelen en 1 bak is gesmolten. Wij hebben getest met een tweetal hybride omvormers en geëxperimenteerd wij met li-ion accu’s maken van defecte scooter accu’s. Ook leuk maar toch ook wel gevaarlijk. Uiteindelijk hebben wij een 45 kWh accusysteem geplaatst met een ATS schakelaar zodat het tevens als noodstroomvoorziening functioneert. Het is een AC systeem wat tevens peak shaved. Tevens hebben wij een tweetal kleine accu’s bij de gebouwen geplaatst, dichtbij lokale zonnepanelen en laadpalen.
Een groot deel van de zonnepanelen hebben wij op ‘oost west’ gelegd zodat het aantal uren dat wij stroom opwekken, maximaliseren. De uitdaging blijft het stroomverbruik verder verlagen. Wij organiseren hier regelmatig bewonersbijeenkomsten over maar de trend is meer elektrische scooters, fietsen en auto’s. Dynamische tarieven en iedereen meenemen in dat spel, is nog een volgende stap.
Het tapwater verwarmen wij met zonnecollectoren. In totaal hebben wij 15 zonnecollectoren gekoppeld aan drie buffers. Dit is in de zomer genoeg voor het tapwater.
De panden verwarmen wij met pelletkachels. Het is de ambitie om in de toekomst een deel van de pellets zelf te gaan maken van ons eigen hout. In 2017 was dit de meest duurzame oplossing en momenteel waarschijnlijk nog steeds omdat stroom in de winter grijs/zwart is. Nu zou ik liever een gastank plaatsen en efficient met biogas verwarmen. De installaties zijn gescheiden van de gebouwen en voor elk gebouw in een zeecontainer geplaatst. Het is daardoor eenvoudig om betere toekomstige installaties te gaan gebruiken.
Alle kamers hebben een eigen vloerverwarmingsgroep en de isolatie is dusdanig dat de warmtevraag laag is.
Lokaal voedsel
Wij stimuleren stadslandbouw. Wij hebben ruimschoots goede grond beschikbaar. Voor de 80 bewoners hebben wij ruim 1 hectare geschikt voor stadslandbouw.
Kas
Op het terrein is een kas van 60m2. Hier worden door verschillende bewoners groenten verbouwd.
Samenleven en samenredzaamheid
Wij zijn mede-initiatiefnemer van Thuis in Toekomst waar wij het concept van samenredzaamheid verder ontwikkelen. www.thuisintoekomst.nl
Wateropslag
Op het terrein van de Bostuin hebben wij een tweetal grote vijvers waar het regenwater van de woongebouwen en drie woningen van de buren, wordt opgeslagen.
Waterreiniging
De Bostuin heeft een helofytenfilter van ruim 400m2. Bij plaatsing was dit het grootste helofytenfilter van Nederland. Wij reinigen zelf al ons afvalwater. Helaas gaat het filter in de toekomst mee ten onder in het riooldrama van Oosterwold terwijl een filter voor een grote groep bewoners, beter functioneert dan de vele kleine filters en IBA’s die oorzaak zijn van het Almeerse riooldebacle.
Circulariteit
Hergebruik van producten, secundaire grondstoffen en alle andere aspecten van circulareit vinden wij belangrijk. Het beton in de gebouwen is gemaakt van hergebruikt beton (VBI groen). Het buurhuis is gebouwd van tweedehands materialen. Het boshuisje is een portakabin afgetimmerd met afvalhout. De portakabin is een keer verplaatst op het terrein van een voorzieningenkavel naar een woonkavel en heeft een andere bestemming gekregen.